اولین چالش جهانی ایمنی بیمار WHO: مراقبت پاک، مراقبتی ایمن ‌تر

تاثیر کمپین‌ها در سلامت

برگزاری کمپین‌ها، یکی از کارهای مهمی است که می‌توان برای دسترسی به افراد، بهبود رفتار و دستیابی به روش‌های مراقبت سلامت ایمن و با کیفیت، انجام داد. کمپین‌ها می‌توانند فشار اجتماعی، مشارکت و اقدام قابل توجهی را ایجاد نماید و باعث ایجاد اراده، انرژی و حرکت جمعی شوند. در طی سالیان اخیر، سازمان جهانی بهداشت نیز از قابلیت برگزاری کمپین‌ها، برای ارتقا ایمنی بیمار استفاده کرده و چالش‌هایی را راه‌اندازی نموده‌است.

مراقبت پاک، مراقبت ایمن‌تری است...

در سال‌های گذشته، به خاطر مشکلاتی که در سراسر جهان وجود داشت، چالش‌های جهانی ایمنی بیمار WHO، متولد شد. این چالش‌ها، در کمپین‌های جهانی، منعکس گردید و با گردآوری تخصص و شواهد مختلف، به دنبال افزایش آگاهی و تسریع تعهدات سیاسی و حرفه‌ای در مورد مسائل مرتبط با ایمنی بیمار بود. در نهایت، خروجی این چالش‌ها، تولید دانش، توصیه‌ها و اقداماتی برای بهبود ایمنی بیمارانی که در سرتاسر جهان تحت مراقبت قرار می‌گیرند، بوده‌است.

موضوع اولین چالش جهانی ایمنی بیمار

اولین مورد از این چالش ها، "مراقبت پاک، مراقبت ایمن تر" است که در سال 2005 راه اندازی شد و موضوع مهم کاهش عفونت‌های مرتبط با مراقبت‌های سلامت را هدف قرار داد. عفونت‌های مرتبط با مراقبت‌های سلامت، شایع‌ترین اتفاق آسیب‌زننده در روند ارائه‌ی خدمات سلامت است و در سراسر جهان (هم در کشورهای توسعه یافته و هم در کشورهای در حال توسعه)، رخ می‌دهد. سالانه صدها میلیون بیمار، در اثر دریافت مراقبت‌های سلامت، دچار عفونت می‌شوند که این معضل، منجر به تلفات قابل توجه و همچنین خسارات مالی برای سیستم‌های سلامت می‌گردد.

هدف اولیه‌ی چالش "مراقبت پاک، مراقبت ایمن‌تر"، ترویج بهترین روش‌های بهداشت دست در تمام سطوح مراقبت و در سراسر جهان (به عنوان اولین قدم برای حصول اطمینان از وجود استانداردهای بالای کنترل عفونت و ایمنی بیمار) بوده‌است.

بهداشت دست چیست؟

به گفته‌ی WHO، بهداشت دست، اقدامی حیاتی برای اطمینان از عاری بودن دست از میکروب‌های بالقوه مضر می‌باشد.

بهداشت دست، به عنوان اقدامی اولیه جهت کاهش عفونت‌های مرتبط با مراقبت‌های سلامت و در نتیجه، افزایش ایمنی بیمار، پذیرفته شده‌است.

چشم انداز این چالش، این است که پیشگیری و کنترل عفونت را در اولویت کاری کلیه‌ی مراقبت‌های سلامت قرار دهد و هسته‌ی اصلی این موضوع، دستان تمیز می‌باشد.

تعریف بهداشت دست از نظر CDC:

بهداشت دست، روشی است برای تمیز کردن دست‌ها که عوامل بیماری‌زا (میکروارگانیسم‌های مضر) روی دست را بهطور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

همچنین بهداشت دست، اقدامی اساسی برای کاهش خطر انتقال عفونت بین بیماران و کارکنان خدمات سلامت می‌باشد.

اهداف اصلی چالش "مراقبت پاک، مراقبت ایمن‌تری است" عبارت است از:

1) افزایش آگاهی در مورد بار ناشی از عفونت‌های مرتبط با مراقبت‌های سلامت و اهمیت بهداشت دست

2) تسریع تعهدات سیاسی و تعهدات سایر ذینفعان و اقدام برای کاهش عفونت‌های مرتبط با مراقبت‌های سلامت

3) تهیه‌ و تدوین رهنمودها و توصیه‌های فنی

4) انجام اقدامات حمایتی در كشورهای عضو

5) هماهنگی برای به اشتراک‌گذاری اطلاعات مربوط به فعالیت‌ کمپین‌های بهداشت دست در کشور/منطقه 

10 اهمیت اصلی چالش "مراقبت پاک، مراقبت ایمن‌تری است"

این چالش، به مدت 10 سال ادامه داشت و 10 دلیلی که در ادامه می‌خوانید، اهمیت این چالش را بیان می‌کند و توجیهی است برای اینکه چرا کشورها باید به این کمپین می‌پیوستند:

• رعایت بهداشت دست در زمان‌های مناسب و مورد نیاز، موجب نجات جان افراد می‌شود.
• در سال‌های گذشته، بهداشت دست در مراقبت‌های سلامت، باعث نجات جان میلیون‌ها نفر شده‌است.
• بهداشت دست، یک شاخص کیفیت در سیستم‌های مراقبت سلامت ایمن است.
• مشکلاتی مانند عفونت‌های ناشی از مراقبت‌های سلامت (که غالباً دیده نمی‌شوند اما هنوز هم وجود دارند)، چالش‌هایی سیاسی و اجتماعی هستند که اکنون باید به آنها رسیدگی کنیم.
• با رعایت بهداشت دست، می‌توان عفونت‌ها را متوقف کرد و از آسیب به بیماران و کارکنان سلامت، جلوگیری نمود.
• فناوری‌ مقرون به صرفه جهت نجات جان انسان‌ها، موجود و در دسترس است؛ با استفاده از هندراب‌های بر پایه الکل (با هزینه‌ی تقریبی 3 دلار برای هر بطری)، می‌توان از بروز عفونت‌های ناشی از دریافت مراقبت‌های سلامت و میلیون‌ها مرگ در هر سال جلوگیری کرد.
• هشتگ بهداشت دست (#handhygiene) که در رسانه‌ها وجود دارد، به این معنی است که این موضوع، به عنوان یک مسئله‌ی مهم، وجود دارد (خواه به دلیل عفونت‌های ناشی از مراقبت‌های سلامت و یا شیوع بیماری‌های کشنده‌ای مانند ابولا).
• گنجانن لحظاتی خاص برای انجام اقدامات مربوط به بهداشت دست در گردش کار کارکنان سلامت، انجام این کار در هر دقیقه، هر ساعت و هر روز را راحت‌تر می‌سازد.
• پیشگیری از عفونت، در قلب تقویت سیستم‌های مراقبت‌های سلامت است. بهداشت دست، در تمام مداخلات، اعم از وارد کردن یک دستگاه تهاجمی به بدن، مدیریت زخم جراحی یا تزریق، هسته اصلی می‌باشد.

چالشی که از آن صحبت کردیم، اولین چالش سازمان جهانی بهداشت در مورد ایمنی بیمار بوده و تا به الان، دو چالش دیگر نیز راه‌اندازی شده‌است. دومین چالش جهانی ایمنی بیمار به نام "Safe Surgery Saves Lives" در سال 2008 و سومین چالش جهانی ایمنی بیمار نیز، با عنوان "Medication Without Harm"، در سال 2017 میلادی، به راه افتاده و همچنان ادامه دارد. 

منابع:
https://www.who.int/infection-prevention/campaigns/clean-hands/background/en/

https://www.cdc.gov/oralhealth/infectioncontrol/faqs/hand-hygiene.html

و ...