سوالاتی مهم پیرامون ایمنی تزریق + [پاسخ های WHO]

بیماری‌‌های منتقله از خون، مانند هپاتیت B، هپاتیت C و HIV، از طریق روش‌‌های تزریق ناامن، انتقال می‌یابد.

تزریق ایمن، به گیرنده آسیب نمی‌رساند؛ ارائه‌دهنده را در معرض خطر، قرار نمی‌دهد و منجر به ایجاد زباله‌هایی نمی‌شود که برای دیگران خطرناک باشد. برای رسیدن به این هدف، هر تزریق باید با یک سرنگ و سوزن جدید انجام شود و برای دفع مناسب ضایعات، وسایل تیز باید در یک ظرف ضد سوراخ انداخته شوند.

بیماری‌هایی که اغلب از طریق تزریقات ناایمن به بیمار منتقل می‌شود، هپاتیت B، هپاتیت C و HIV/AIDS است. تزریقات ناامن، همچنین می‌تواند باعث آبسه، عفونت خون و آسیب عصبی شود و به میزان كمتر، باعث انتقال مالاریا شود.

یک مطالعه مبتنی بر مدل‌سازی ریاضی که در سال 2014 منتشر شده‌است، بار جهانی سالیانه‌ی HBV، HCV و HIV را به شرح زیر تخمین زده‌است:

این ویروس‌ها می‌توانند قبل از ظهور اولین علائم، برای مدتی طولانی و به‌صورت خفته، در بدن باقی بمانند. بنابراین، تزریقات ناامن می‌تواند به یک بیماری همه گیر خاموش منجر شود که سال‌ها پس از تزریق‌‌های ناامنی که منجر به عفونت‌زایی شده، رخ دهد.

تخمین زده می‌شود که 16 میلیارد تزریق در کشور‌های در حال توسعه و در حال گذار در سراسر جهان انجام می‌شود. از این میزان، فقط 5٪ برای اهداف ایمن‌سازی و 5٪ به دلیل پیشگیری از بارداری و دلایل دیگر داده می‌شود؛ 90٪ مابقی، به دلایل پزشکی و درمانی است.

هر چه تزریق بیشتری انجام شود، افراد بیشتری در معرض سوزن و سرنگ قرار می‌گیرند. علاوه بر این، اگر میزان استفاده از تجهیزات، بیش از لوازمِ در دسترس باشد، این موضوع ناگزیر منجر به استفاده کردن مجدد از سرنگ و سوزن می‌شود. بنابراین هرچه‌استفاده بیشتر باشد، خطر نیز بیشتر است.

بسیاری از بیماران، تزریق را ترجیح می‌دهند؛ زیرا به اشتباه معتقدند که باعث تسکین سریع می‌شود یا بهتر از دارو‌های خوراکی عمل می‌کند. آنها همچنین بر این باورند که پزشکان، تزریق را بهترین روش درمانی می‌دانند. از طرف دیگر، پزشکان، بیش از حد تزریق را تجویز می‌کنند؛ زیرا آنها معتقدند که این امر، رضایت بیماران را به همراه دارد. سرانجام، پزشکان خصوصی بر این باورند که اگر به نسخه‌ی بیمار خود، تزریق را اضافه نکنند، ممکن است مشتری خود را از دست بدهند. بعضی اوقات، تجویز تزریق به آنها امکان می‌دهد که هزینه بالاتری نیز دریافت کنند.

کارکنان مراقبت‌‌های سلامت غالباً فاقد دانش و آگاهی از خطرات ناشی از روش تزریق ناایمن هستند. در بسیاری از موارد، کارکنان مراقبت‌‌های سلامت، در مورد روش‌‌های تزریق ایمن، آموزش ندیده‌اند. علاوه بر این، یکی از معضلات این است که در بسیاری از جوامع، اشخاص غیر آموزش دیده، تزریقات انجام می‌دهند. تمامی این موارد، باعث به خطر افتادن ایمنی کارکنان سلامت می‌گردد و مانعی بر سر راه رسیدن به تزریق ایمن می‌باشد.

دستیابی به ایمنی تزریق در صورتی که بدان عمل نشود، پیچیده‌است. رسیدن به این هدف، نیاز به تغییر رفتار همه افراد کلیدی، یعنی پزشک، ارائه‌دهنده خدمت و بیمار دارد. همچنین، نیاز به معرفی فناوری جدیدی دارد که WHO در سال 2015 به عنوان بخشی از دستورالعمل‌‌های ایمنی تزریق توصیه می‌کند. (برای مشاهده دستورالعمل‌ها، کلیک کنید)

این دستورالعمل، استفاده‌ی انحصاری از سرنگ‌‌های مهندسی شده‌ را برای همه تزریق‌ها توصیه می‌کند. این سرنگ‌‌های هوشمند، دارای مکانیسمی‎ هستند که سرنگ را از کار می‌اندازد تا از استفاده مجدد از سرنگ و سوزن جلوگیری نماید.

• عدم آگاهی از خطرات مرتبط با استفاده مجدد از سرنگ
• کمبود سرنگ و سوزن
• فقدان توان مالی بیمار برای خرید یک سرنگ جدید
• عدم وجود زیرساخت‌هایی برای جمع‌آوری و دفع ایمن وسایل تیز و برنده

دفع ایمن سرنگ، مستلزم آن است که سرنگ‌ها و سوزن‌ها بلافاصله پس از استفاده، در ظروف ایمن ضد سوراخ، قرار گیرند. سوزاندن این ضایعات، توسط سازمان جهانی بهداشت توصیه نمی‌شود. اکنون گزینه‌‌های دیگری به‌جای سوزاندن وجود دارد (مانند اتوکلاو، میکرو ویو، عملیات تصفیه بخار و غیره).

دستورالعمل‌‌های ایمنی تزریق سازمان جهانی بهداشت-2015، این موارد را توصیه می‌کند:

• استفاده انحصاری از سرنگ‌‌های مهندسی شده Auto Disable (AD)، جلوگیری از استفاده مجدد از سرنگ و سرسوزن و حفاظت در برابر اشیا نوک‌تیز؛
• افزایش آگاهی از جمعیتی که خطر انتقال هپاتیت B و C، HIV و سایر عفونت‌های مرتبط با روش‌های تزریق ناایمن دارند؛
• استفاده‌ی منطقی‌تر از تزریقات به‌منظور اطمینان از وجود وسایل تزریق و ظروف دفن ایمن در تمامی مراکز درمانی؛
• اطمینان از اینکه از انجام تزریقات غیر ضروری، اجتناب می‌شود؛
• حصول اطمینان از اینكه تمامی خیرین و وام دهندگان كه از تهیه‌ی مواد تزریقی در كشور‌های در حال توسعه و در حال گذار، حمایت می‌كنند، از تهیه‌ی وسایل پیشگیری‌کننده از استفاده مجدد و همچنین ظروف ایمن نیز حمایت می‌نمایند؛
• مدیریت مناسب زباله‌‌های تیز و برنده.

یافته‌‌های اولیه‌ی حاصل از یک تحقیق که به درخواست WHO انجام شده، نشان می‌دهد که به ازای هر دلار آمریکا که در زمینه‌ی ایمنیِ تزریق، سرمایه گذاری شده‌است، امکان پس انداز بالقوه 14 دلار آمریکا ایجاد می‌شود.

انجام ایمن و مناسب تزریق‌ها، به عنوان بخشی از برنامه‌‌های پیشگیری از ایدز یا هپاتیت، بسیار مطلوب است. با کمی تغییر در تخصیص منابع، می‌توان جان بسیاری از افراد را نجات داد.

برای آشنایی با نکات مهم دستورالعمل تزریقات ایمن و دانلود عکس‌نوشته‌های مربوط به آن، کلیک نمایید.